"Xeerarka Diineed ee Soomaalida: Shareecada iyo Dhaqanka"

"Xeerarka Diineed ee Soomaalida: Shareecada iyo Dhaqanka"

 Xeerarka diineed ee xukumi jiray bulshada Soomaalida waxay inta badan salka ku hayeen diinta Islaamka iyo shareecada Islaamka. Tan iyo markii diinta Islaamku soo gaartay Soomaaliya qiyaastii qarnigii 7aad, Soomaalidu waxay ku dhaqmayeen qawaaniinta Islaamka ee la xiriira caddaaladda, ganacsiga, guurka, dhaxalka, iyo xallinta khilaafaadka.

1. Xeerka Islaamka (Shareecada)

Diinta Islaamka waxay ahayd isha ugu weyn ee xeerarka bulshada. Shareecadu waxay xukumaysay arrimaha la xiriira guurka, dhaxalka, ganacsiga, iyo ciqaabta danbiyada. Culimada diinta iyo qareenada Islaamka (fuqahada) ayaa door weyn ku lahaa hirgelinta shareecada.

2. Xeer dhaqameedka Soomaaliyeed (Xeer Soomaali)

Inkasta oo shareecada Islaamku xukumi jirtay bulshada, haddana Soomaalidu waxay lahaayeen xeer dhaqameed ay ku maareeyaan arrimaha qaarkood, sida heshiisyada beelaha, ilaalinta xoolaha, iyo xalinta murannada. Xeerkaan wuxuu inta badan ku salaysnaa cadaalad iyo is-afgarad bulsho.

3. Xukunka Culimada

Culimada diinta ayaa marar badan ka garnaqayay khilaafaadka bulshada, waxayna fuliyeen xeerarka diinta. Waxay kaalin weyn ka qaateen waxbarashada diinta iyo barista shareecada, si dadku ay u fahmaan xeerarka saxda ah.

4. Xeerarka Ganacsiga

Soomaalidu waxay ahaayeen dad ganacsato ah, sidaas darteed, xeerarka ganacsiga waxay ku salaysnaayeen Islaamka, gaar ahaan xalaasha iyo xaaraanta. Lacagaha ribada ah lama ogolaan jirin, waxaana la ilaalin jiray daacadnimada ganacsiga.

5. Ciqaabta Danbiyada

Danbiyada waaweyn sida tuuganimada, dilka, iyo khiyaanada waxaa lagu xukumayay shareecada Islaamka, taas oo micnaheedu yahay in la raaco xeerarka Islaamka ee la xiriira ciqaabta. Xaalado badan, dadku waxay isku dayi jireen inay arrimaha si nabad ah u xalliyaan iyagoo adeegsanaya xeer dhaqameedka.

Gebogebadii, xeerarka diineed ee Soomaalida xukumi jiray waxay ahaayeen isku dhaf ka kooban shareecada Islaamka iyo xeer dhaqameed Soomaali. Waxaa muhiim ah in la ogaado in shareecada Islaamka ay mar kasta door hoggaamineed ku lahayd xukunka iyo kala dambeynta bulshada.