Sida Ay Soomaalida Ula Macaamili Jirtay Yurubta Qadiimiga Ah

 Sida Ay Soomaalida Ula Macaamili Jirtay Yurubta Qadiimiga Ah

Soomaalida iyo Yurubta qadiimiga ah waxay lahaayeen xiriir taariikhi ah oo soo jiray qarniyo badan. Xiriirkani wuxuu ahaa mid ku salaysan ganacsi, dagaallo, iyo is-dhexgal bulsho. Waxaa jiray saddex hab oo waaweyn oo ay Soomaalida ula macaamilaan Yurubta:

1. Ganacsiga iyo Isdhaafsiga Alaabaha

Soomaalida waxay lahaayeen xiriir ganacsi oo qoto dheer oo ay la lahaayeen reer Yurub. Qarnigii 15-aad iyo kii 16-aad, markab-shida reer Portugal iyo Ingiriis ayaa yimid xeebaha Soomaaliya si ay ula macaamilaan ganacsatada maxalliga ah. Waxyaabaha ay Soomaalida dhoofin jireen waxaa ka mid ahaa:

• Geela iyo lo’da
• Maqaarka xoolaha
• Xabagta myrrh iyo frankincense
• Kaluun iyo cunto kale

Dhinaca kale, Soomaalida waxay ka soo iibsan jireen reer Yurub hub, dhar, iyo qalab kale oo casri ah.

2. La Dagaallankii Gumaystayaasha Reer Yurub

Markii Yurub ay billowday gumaysiga, Soomaalida waxay la kulantay dagaallo iyo iska caabin. Markii ugu horreysay, waxay si nabad ah ula macaamili jireen Yurub, laakiin markii la isku dayay in la gumeysto, waxay bilaabeen dagaallo. Tusaale ahaan:

• Dagaalkii Daraawiishta iyo Ingiriiska (1899-1920): Sayid Maxamed Cabdille Xasan iyo Daraawiishta waxay la dagaallameen Ingiriiska si ay u difaacaan dhulkooda.
• Talyaaniga iyo Soomaalida: Talyaanigu wuxuu isku dayay inuu gumaysto Soomaaliya, balse wuxuu la kulmay iska caabin xoog leh.
• Dagaallo kale: Soomaalida waxay la dagaallantay gumaystayaashii reer Yurub ilaa ay xorriyad helaan 1960.

3. Saamaynta Dhaqanka iyo Diinta

Yurubta qadiimiga ah waxay saameyn ku yeelatay qaar ka mid ah dhaqanka Soomaalida, inkasta oo Soomaalidu ay badbaadsadeen dhaqankooda iyo diintooda Islaamka. Tusaale ahaan:

• Dhismaha Magaalooyinka: Magaalada Muqdisho waxay yeelatay raad Yurub ah oo la xiriira dhismaha qalcado iyo suuqyo.
• Isticmaalka Hubka Casriga Ah: Soomaalidu waxay Yurub ka barteen adeegsiga qoryaha casriga ah, taasoo saameyn ku yeelatay dagaalladii qabiilooyinka.
• Qoraalka iyo Waxbarashada: In kasta oo Soomaalidu lahaayeen taariikh qoran, waxaa jiray saamayn Yurub ka timid oo dhanka waxbarashada ah.

Gunaanad

Soomaalida iyo Yurubta qadiimiga ah waxay lahaayeen xiriir adag oo isugu jiray ganacsi, dagaal, iyo dhaqamo is-dhaafsi. Soomaalidu waxay ka faa’iidaysatay waxyaabo badan oo Yurub ka yimid, laakiin waxay sidoo kale si xoog leh uga difaacdeen diintooda, dhaqankooda, iyo dhulkooda. Xiriirkaas taariikhiga ah ayaa weli raadkiisa laga dareemayaa xiriirka maanta ka dhexeeya Soomaaliya iyo Yurub.