Doorkii Soomaalida ee dagaalkii labaad ee adduunka

Doorkii Soomaalida ee dagaalkii labaad ee adduunka

Dagaalkii Labaad ee Adduunka (1939-1945) wuxuu saameyn ballaaran ku yeeshay adduunka, waxaana Soomaalida ay lahaayeen door muhiim ah, inkastoo taariikhda aan sidaas loogu xusin. Soomaalida, oo xilligaas ku hoos noolayd gumeystayaashii Ingiriiska iyo Talyaaniga, waxay si kala duwan uga qayb qaateen dagaalka.

1. Soomaaliya oo Loo Kala Qaybsanaa

Dagaalkii Labaad ee Adduunka markuu bilowday, dhulkii Soomaaliyeed wuxuu u kala qaybsanaa:

• Soomaaliya Talyaaniyeed – Waxaa maamulayay Talyaaniga.
• British Somaliland – Waxaa xukumayay Ingiriiska.
• Jabuuti – Waxay hoos tagtay Faransiiska.
• Soomaalida NFD iyo Ogaadeenya – Waxay hoos tagtay Ingiriiska.

2. Soomaalida oo Ka Qayb Qaadatay Dagaalka

Markii dagaalku qarxay, Talyaanigu wuxuu doonayay inuu xoojiyo xukunkiisa Bariga Afrika. Sannadkii 1940, ciidamadii Talyaaniga oo ay wehliyaan askar Soomaaliyeed (oo loo yaqaanay "Dubat") waxay weerar ku qaadeen British Somaliland, taasoo keentay in Ingiriisku dib uga gurto Hargeysa. Laakiin muddo ka dib, sannadkii 1941, Ingiriisku wuxuu dagaal xoog leh ku qaaday Talyaaniga, waxaana ay dib u qabsadeen dhulka Soomaaliyeed.

Soomaalidii ku hoos jirtay Ingiriiska waxay ka mid noqdeen ciidamada dagaalamayay, waxaana la dhisay ciidan la oran jiray "Somaliland Camel Corps", oo ahaa ciidamo lug ah oo fuushan geel. Askartii Soomaaliyeed waxay gacan ka geysteen dagaalladii Bariga Afrika, gaar ahaan weerarkii lagu qaaday Addis Ababa.

3. Saamaynta Dagaalku Ku Reebay Soomaalida

Dagaalku wuxuu saameyn ku yeeshay noloshii dadka Soomaaliyeed:

• Qaar baa qaxay – Dad badan ayaa barakacay kadib markii magaalooyinkii dagaalku gaaray.
• Dhaqaalaha wuu burburay – Waxaa yaraaday ganacsigii iyo xoolihii, maadaama dagaal dhacay.
• Gumeystayaashii baa is beddelay – Talyaanigii waa laga adkaaday, waxaana dhulkii Soomaaliyeed si KMG ah u maamulay Ingiriiska.

4. Maxaa Ka Dhashay?

Ka dib dagaalka, Soomaalidu waxay sare u qaadeen dareenkoodii gobonimo-doonka. Qaar ka mid ah askartii Soomaaliyeed ee dagaalka u dagaallantay waxay noqdeen hoggaamiyayaal u ololeeya xornimada, taasoo keentay in Soomaaliya ay ugu dambeyn xorowdo 1960.

Gunaanad

Soomaalidu inkastoo aysan dagaalka si toos ah u hurin, haddana waxay ahaayeen dad la isticmaalo, kuwaasoo dagaalka ku galay dhinac kasta oo gumeystayaashu u baahdeen. Markii uu dagaalku dhammaaday, waxay fursad u heleen inay gobanimadooda u halgamaan, taasoo ugu dambeyn keentay in Soomaaliya xorowdo.