Xiriirka Soomaalida iyo Masar xilligii Fircoonka

 Xiriirka Soomaalida iyo Masar xilligii Fircoonka

Xiriirka Soomaalida iyo Masar xilligii Fircoonka waa mawduuc taariikhi ah oo aan si cad uga warqabin dhammaan ilooyinka taariikheed. Si kastaba ha ahaatee, waxaa jira sheekooyin iyo tixraacyo qaar oo taariikhyahanno iyo cilmi baadhis ku tusaya in xiriirka Soomaalida iyo Masar uu jirey xilligaas. Halkan waxaan kuu soo gudbinayna qoraal qof caadi ah oo qori kara oo ku saabsan xiriirka Soomaalida iyo Masar xilligii Fircoonka:

Xiriirka Soomaalida iyo Masar Xilligii Fircoonka

Xilligii Fircoonka, Masar waxay ahayd mid ka mid ah horumariyayaashii ugu horreeyay adduunka oo leh dhaqaale, siyaasad, iyo dhaqan aad u xoogan. Xiriirka Masar iyo dhulalka ku hareeraysan, gaar ahaan Bariga Afrika, waxaa laga yaabaa inuu ahaa mid taariikh ahaan muhiim u leh. Soomaalida, iyadoo ku taalla geeska Afrika, waxay lahaan jirtey xiriiryo ganacsi iyo dhaqan oo xoogan Masar iyo dhulalka kale ee Bariga Dhexe iyo Afrika.

1. Ganacsiga iyo Xiriirka Dhaqaalaha

Masar xilligii Fircoonka waxay ahaa xarun ganacsi oo muhiim ah oo ku xiisaynaysay alaabaha qalaad ee laga soo dagay dhulalka dibadda. Soomaalida, iyadoo leh xeebaha dheer ee Badweynta Hindiya, waxay ahayd meel muhiim ah oo ganacsiga marin jidka badda. Waxaa la rumeysan yahay in alaabo sida dhirta qalaad, uunka, iyo xabagga (incense) ay ka imaan jireen dhulka Soomaalida oo lagu iibin jirey Masar. Dhirta qalaad, oo loo yaqaan "Puntland" (Dhulka Punt), waxaa la rumeysan yahay inay ka soo jeedaan dhulka Soomaalida iyo Geeska Afrika. Fircoonka Masar waxay qorsheysan jireen safarro si ay uga soo dagaan alaabooyinkaas qalaad.

2. Dhulka Punt

Dhulka Punt, oo lagu tilmaamo qoraallo Masaarida qadiimiga ah, waxaa la rumeysan yahay inuu ahaa dhul ku yaal xeebta Geeska Afrika, oo ay ka mid tahay Soomaalida. Fircoonka Masar waxay ku tiri jireen safarro si ay uga soo dagaan alaabooyin sida dhirta qalaad, dahabka, iyo xabagga. Tusaale ahaan, Fircoonka Hatshepsut (oo noolaa qarnigii 15aad C.H.) waxay qortay safar ka yimid Masar ilaa Punt, taas oo muujinaysa xiriirka ganacsiga ee u dhexeeyay Masar iyo dhulka Soomaalida.

3. Xiriirka Dhaqanka

Xiriirka dhaqanka ee u dhexeeyay Masar iyo Soomaalida waxaa laga yaabaa inuu ahaa mid xoogan. Sheekooyinka iyo suugaanta Soomaalida waxaa ku jira tixraacyo ku saabsan Masar iyo Fircoonka. Tusaale ahaan, sheekada "Cadaan iyo Cadceed" waxaa laga yaabaa inay ku salaysantahay xiriirka taariikhiga ah ee u dhexeeyay labada dal. Sidoo kale, qaarkii qoraal Masaari ah ayaa tilmaamaya inay jirto isdhexgalka dhaqanka iyo bulshada ee u dhexeeyay Masar iyo dhulalka ku hareeraysan, oo ay ka mid tahay Soomaalida.

4. Ilo Taariikhi ah

Cilmi baadhista iyo qoraallada taariikhiga ah waxay muujinayaan in xiriirka Masar iyo Soomaalida uu ahaa mid ganacsi iyo dhaqan ku saleysan. Tusaale ahaan, qoraallada Masaarida qadiimiga ah waxay ku xusaan safarro ka yimid Masar ilaa Punt, taas oo muujinaysa inay jirto xiriir taariikhi ah oo dhow. Sidoo kale, cilmi baadhista dhulka Soomaalida waxay muujisay inay jirto alaabooyin laga soo qaaday xilligaas oo lagu iibin jirey Masar.

Xulasho

Xiriirka Soomaalida iyo Masar xilligii Fircoonka waxaa laga yaabaa inuu ahaa mid ganacsi iyo dhaqan ku saleysan. Dhulka Punt, oo lagu tilmaamo qoraallo Masaarida qadiimiga ah, waxaa la rumeysan yahay inuu ahaa dhulka Soomaalida, taas oo muujinaysa inay jirto xiriir taariikhi ah oo dhow. Xiriirkani wuxuu muujinayaa sida Soomaalidu ay ugu jireen xiriirro adduun weyn oo taariikhi ah.