- Get link
- X
- Other Apps
Xadaaraddii hore ee Soomaalida iyo raadadka taariikheed ee la helay
Xadaaraddii hore ee Soomaalida waxay ahayd mid qoto dheer oo leh raadad taariikheed oo muujinaya noloshii hore ee dadka Soomaaliyeed, horumarkii ay gaareen, iyo saameyntii ay ku yeesheen gobolka Geeska Afrika. Qaybtan, waxaan ku eegi doonaa qaar ka mid ah raadadka taariikheed ee la helay iyo muhiimadda ay leeyihiin.
1. Dhismayaal Taariikhi Ah
Soomaaliya waxay leedahay dhismayaal qadiimi ah oo muujinaya taariikhda dheer ee xadaaraddeeda. Waxaa ka mid ah:
Masaajidka Qiblateen ee Zeila, oo la aaminsan yahay inuu ka mid yahay masaajidkii ugu horreeyay ee Islaamka laga dhisay Geeska Afrika.
Dhismayaashii Boqortooyadii Adal, oo ku yaallay meelo badan oo Soomaaliya iyo Itoobiya ah, waxayna muujiyaan xadaaraddii hore ee Muslimiinta gobolka.
Dhismayaashii Laas Geel, oo ah sawirro farshaxan oo qadiimi ah oo laga helay Buuraha Laas Geel ee Soomaaliya, kuna jira kuwa ugu da’da weyn Afrika.
2. Raadadka Laas Geel
Laas Geel waa goob qadiimi ah oo leh farshaxan laga sameeyay dhagaxa, oo muujiya sawirro xoolo la dhaqayo, dad cibaadeysanaya, iyo noloshii bulshooyinka hore ee ku noolaa dhulka Soomaalida. Sawirrada Laas Geel waxaa lagu qiyaasaa inay jiraan 5000 ilaa 7000 sano ka hor, taasoo muujinaysa in xadaaradda Soomaalida ay ahayd mid aad u fac weyn.
3. Boqortooyadii Punt
Soomaalidu waxay si weyn ugu lug lahayd boqortooyadii qadiimiga ahayd ee Punt, taasoo Masriyiintii hore ugu yeeri jireen "Dhulka barakaysan."
Waxaa la rumeysan yahay in Soomaaliya ay ka mid ahayd dhulkii boqortooyadaas, iyadoo Masriyiintii hore ay ka keeni jireen alaabooyin qaali ah sida geedaha udgoon, foox, dahab, iyo xoolaha duurjoogta ah.
Sawirro laga helay Masar waxay muujinayaan doonyo ganacsi oo ka imaanaya Punt, kuwaas oo sitay alaabooyin Soomaalidu keentay.
4. Ganacsigii iyo Isdhexgalka
Xadaaraddii hore ee Soomaalida waxay aad ugu tiirsanayd ganacsiga. Soomaalida waxay xiriir ganacsi la lahaayeen:
Masar qadiimiga ah – waxay u dhoofin jireen foox, malab, xoolo, iyo dhagaxyo qaali ah.
Carabta iyo Faaris – magaalooyinka xeebaha sida Mogadishu, Berbera, iyo Zeila waxay ahaayeen xarumo ganacsi oo xiriir la lahaa dhulalka Carabta iyo Faaris.
Hindiya iyo Shiinaha – waxaa la sheegay in ganacsato Soomaaliyeed ay la macaamili jireen Hindiya iyo Shiinaha, oo ay ka keeni jireen dhar iyo qalab kala duwan.
5. Farsamada iyo Dhismaha
Soomaalida hore waxay lahaayeen nidaam dhisme oo gaar ah, iyagoo isticmaalayay dhagaxyo, dhoobo, iyo geedo si ay u dhistaan guryo adag oo waara.
Magaalooyin taariikhi ah sida Mogadishu waxay lahaayeen dhismooyin dhaadheer iyo suuqyo ganacsi oo waaweyn.
Dhismayaashii qadiimiga ahaa ee laga helay magaalooyin badan oo xeebaha ku yaal waxay muujinayaan farsamooyin la mid ah kuwii laga isticmaali jiray Bariga Dhexe iyo Hindiya.
6. Nidaamka Dhaqaalaha iyo Siyaasadda
Soomaalida waxay lahaayeen nidaam bulsho oo ku dhisnaa qabiil iyo hoggaan talo-wadaag ah.
Waxaa jiray boqortooyooyin iyo suldaanado xukumi jiray qeybo kala duwan oo Soomaaliya ka mid ah, sida Boqortooyadii Adal, Ifat, iyo Hobyo.
Xadaaraddii hore ee Soomaalida waxay ahayd mid ku dhisan xoolo-dhaqato, ganacsi, iyo beeraley.
7. Raadadka Luuqadda iyo Suugaanta
Luuqadda Soomaaliga waxay leedahay raadad qadiimi ah, iyadoo ay suugaantu ahayd mid aad muhiim u ah.
Gabayada, heesaha, iyo halxiraalaha waa kuwo si weyn uga tarjumaya xadaaraddii hore.
Waxaa la rumeysan yahay in Soomaalida ay horumariyeen hab qoraal qadiimi ah, inkastoo uu burburay ama aan si sax ah loo diiwaangelin.
8. Saameynta Maanta
Raadadka xadaaradda Soomaalida ee qadiimiga ah waxay weli muuqdaan maanta, sida suugaanta, dhaqanka ganacsiga, iyo farsamooyinka dhismaha ee weli la isticmaalo.
Daraasadaha casriga ah ee taariikhda iyo xadaaradda Soomaaliya waxay sii xaqiijinayaan xiriirka ay la lahayd boqortooyooyinkii hore ee Masar, Carabta, iyo Afrika.
Sida loo ilaaliyo raadadka taariikhiga ah waa arrin muhiim ah, si jiilasha dambe ay u helaan aqoon ku saabsan taariikhdooda.
Gunaanad
Xadaaraddii hore ee Soomaalida waxay ahayd mid taariikhi ah oo leh raadad qadiimi ah, oo ay ka mid yihiin Laas Geel, Boqortooyadii Punt, magaalooyinkii ganacsiga, iyo xiriirkii ay la lahayd Masar iyo Bariga Dhexe. Raadadka taariikheed ee la helay waxay muujinayaan in Soomaaliya ay ahayd xarun muhiim ah oo ganacsi, dhaqan, iyo siyaasadeed qarniyo badan ka hor.
Sawir iigu muuji xadaaraddii hore ee Soomaalida iyo raadadka taariikheed ee la helay.
Waa sawir muujinaya xadaaraddii hore ee Soomaalida, oo ay ku jiraan farshaxanka Laas Geel, magaalooyinkii ganacsiga sida Mogadishu iyo Zeila, iyo raadadka dhismaha taariikhiga ah.
Comments
Post a Comment